Je student, cliënt of medewerker vertelt dat er een probleem is, en jij denkt ‘Ja maar wat ga je daar nou aan DOEN?!’ En ook al vertelt diegene mooie details over zijn doel en wat al in de goede richting werkt, het gesprek loopt bijna af…. en je denkt dit eigenlijk nog stééds. Wat gaat de ander nou doen? Gáát hij wel iets doen?! Niets menselijks is ons vreemd, ook al zijn we Oplossingsgericht getraind 😉 . En fijn is dat je daar ook Oplossingsgericht mee vérder kan. Lees hier de tips!
1. Beeld van ‘één klein stapje dichter bij het doel’
Waar we vaak elders getraind worden op het zo snel mogelijk heel concreet (SMART) maken van vervolgstappen, is dat niet wat we in principe doen bij Oplossingsgericht coachen.
En dat is soms even wennen…
Belangrijker vinden we het namelijk – Oplossingsgericht gezien – dat de ander éérst een beeld heeft van hoe het er uit ziet als hij één stapje verder is richting zijn doel.
Dus we willen het liefst dat de ander in zijn hoofd (maar tekenend op papier komt ook voor) een helder beeld schetst van wat er anders is als hij één heel klein stapje dichter bij zijn doel is. Immers, iets wat je hélemaal voor je ziet kun je makkelijker realiseren.
Waarom nadrukkelijk een klein stapje? Is hierbij heel helder wat er dan anders is èn gaat het om een klein stapje dan vergroten we enorm de kans dat er ook daadwerkelijk actie komt en de verdere verandering richting het doel er ook komt. Het is haalbaar èn aantrekkelijk namelijk!
Voorbeeldvragen:
· Wat uit dit gesprek is bruikbaar voor hoe je verder wilt?
· Hoe ziet het er uit als je (daarmee) 1 stapje dichter bij je doel komt?
· Als je straks net een stapje dichter bent bij wat je graag wil, hoe ziet dat er dan uit?
· Waaraan zou je merken dat je een stapje dichter bij je doel bent? Wat nog meer?
· Waaraan zouden anderen merken dat je net 1 klein stapje dichter bij je doel bent?
· Op welke ideeën brengt dit gesprek je over hoe je hiermee verder wilt?
Je kunt dan weer doorvragen op details zodat het heel helder wordt voor de ander.
Overigens is het vaak zo dat als we het DOEL en wat al WERKT goed uitvragen, je gesprekspartner zelf al zegt ‘Oh maar dan kan ik wel […] nu doen om te bereiken wat ik wil’.
Waar iemand naar toe wil en wat al werkt…dat brengt vaak goede ideeën op gang!
2. Stel een schaalvraag over vertrouwen (3 stappen)
Komt de ander met acties of te zetten stappen en wil je inzoomen uit de daadwerkelijke uitvoering? Gebruik dan een vertrouwensschaalvraag in 3 stappen:
a. “Op een schaal van 0 tot 10, waarbij nul is dat je geen enkel vertrouwen hebt, en 10 dat je alle vertrouwen hebt dat […] gaat lukken, waar sta je dan nu?”
b. “Wat zit er in dat cijfer?”(doorvragen op details, wat nog meer etc.).
[Laat je bij deze vraag dus geruststellen door wat je gesprekspartner allemaal vertrouwen geeft!]
c. “Wat moet er anders zijn om het vertrouwen 1 stapje hoger op de schaal te brengen?”
NB : Deze schaalvraag over vertrouwen is ook heel fijn als iemand zelf in een gesprek noemt dat hij zijn bedenkingen heeft of het allemaal wel gaat lukken.
3. Leg je zorg op tafel
Heb je een zorg over de uitvoering, dan kun je deze ook – voorzichtig toetsend! – op tafel leggen:
“Mijn zorg is dat […] lastig kan zijn t.a.v. […]. Deel jij die zorg?”
Dan kunnen de reacties verschillend zijn:
a. “Nee hoor, komt helemaal goed”
Laat je gerust stellen en vraag door. Vertel!
b. “Ja die zorg heb ik ook”
‘Oh vertel… wat zou ons gesprek daarover nu zinvol voor je maken?’
‘Ah… en welke gedachten heb je over hoe je daarmee verder wil?’
‘Hmm… wat zou je graag willen in plaats van die zorg?’
c. “Hoezo? Waar maakt u zich zorgen over dan?”
Ga hier niet in mee, want dan kom je in waarschijnlijk in welles-nietes.
‘Oh vertel, jij hebt dus geen zorg over […]! Dan kun je mij geruststellen…’
Dus… Werk met het beeld van het 1e stapje, gebruik een schaalvraag over vertrouwen of toets voorzichtig de zorg die je hebt. Hiermee ben je alsnog lekker Oplossingsgericht bezig, óók als het gaat om wat de ander nou eigenlijk gaat doen!
En, zijn deze tips iets om te gaan dóen, denk je? 😉
